Sun Yang sinh ngày 1 tháng 12 năm 1991 tại Hàng Châu, Chiết Giang (Trung Quốc). Anh bắt đầu bơi từ năm 6 tuổi, nhưng phải đến khi chuyển tới tập luyện ở trung tâm thể thao quốc gia Bắc Kinh, tài năng của anh mới thực sự bùng nổ. Hãy cùng tìm hiểu thêm về sự nghiệp và cuộc đời của kình ngư này ngay sau đây.
Những thông tin tổng quan về kình ngư vàng Sun Yang
Sun Yang là kình ngư có chiều cao lên đến 1m98 với sải tay dài và sức bền phi thường, lợi thế này giúp anh nhanh chóng trở thành một hiện tượng của làng bơi lội thế giới, đặc biệt ở các nội dung trung và dài.
Sun Yang là một kình ngư huyền thoại của bơi lội Trung Quốc.
Tại Olympic London 2012, Sun Yang trở thành VĐV bơi lội Trung Quốc nam đầu tiên giành HCV Olympic, khi anh vô địch nội dung 400m và 1500m tự do. Tấm HCV 1500m tự do của anh không chỉ giúp Trung Quốc có lần đầu bước lên bục cao nhất ở cự ly này, mà còn phá luôn kỷ lục thế giới với thành tích 14 phút 31 giây 02. Đây được xem là cột mốc đưa anh vào hàng ngũ những kình ngư xuất sắc nhất mọi thời đại.
Tại Olympic Rio 2016, Sun Yang tiếp tục khẳng định đẳng cấp khi giành HCV 200m tự do và HCB 400m tự do. Sự xuất sắc của anh không chỉ đến từ tốc độ, mà còn ở khả năng kiểm soát nhịp bơi, bứt tốc đúng thời điểm và bản lĩnh trong những cuộc đối đầu với các đối thủ sừng sỏ như Mack Horton (Úc) hay Park Tae-hwan (Hàn Quốc).
Đến thời điểm năm 2017, Sun Yang đã trở thành một biểu tượng quốc gia, một trong những vận động viên bơi lội hàng đầu thế giới, với đầy đủ danh hiệu ở cả Olympic và giải Vô địch thế giới FINA.
Vinh quang tại các kỳ giải vô địch thế giới
Ngoài Olympic, Sun Yang còn là cái tên thống trị ở các kỳ giải vô địch thế giới FINA. Từ năm 2011 đến 2019, anh đã giành tổng cộng 11 HCV thế giới, trải đều ở các nội dung 200m, 400m, 800m và 1500m tự do nam – điều chưa từng có trong lịch sử.
Tại Gwangju 2019, anh lên ngôi ở nội dung 200m tự do sau khi James Guy và Duncan Scott bị loại vì lỗi xuất phát. Tuy nhiên, chính giải đấu này cũng đánh dấu khởi đầu cho chuỗi rắc rối liên quan đến doping của Sun Yang, thứ khiến sự nghiệp của anh rẽ sang một hướng khác.
Không chỉ được biết đến nhờ tài năng, Sun Yang còn nổi bật với phong cách thi đấu máu lửa, cá tính mạnh mẽ và thái độ tự tin trước các đối thủ phương Tây. Anh thường xuyên có những màn “giao lưu bằng ánh mắt” gay gắt với Mack Horton hay Scott, đặc biệt là sau các chiến thắng gây tranh cãi. Mặc dù điều đó khiến anh bị nhiều VĐV khác phản đối, nhưng trong mắt người hâm mộ Trung Quốc, đó lại là biểu tượng của bản lĩnh dân tộc, của tinh thần không khuất phục.
Sun Yang thường có màn “giao lưu bằng ánh mắt” với đối thủ khi thi đấu.
Tính đến hết năm 2019, Sun Yang là kình ngư châu Á thành công nhất lịch sử, sở hữu tổng cộng 3 HCV Olympic, 11 HCV thế giới cùng nhiều danh hiệu châu lục khác. Anh được xem là “Michael Phelps của Trung Quốc” hình ảnh mà thể thao nước này rất tự hào xây dựng.
Scandal doping và án phạt định mệnh
Tháng 9/2018, Sun Yang bị nhân viên kiểm tra doping yêu cầu lấy mẫu thử tại nhà riêng. Tuy nhiên, anh đã từ chối xét nghiệm máu và có hành động đập vỡ ống nghiệm chứa máu, dẫn đến việc bị Ủy ban chống doping quốc tế (WADA) điều tra. Vụ việc gây chấn động làng thể thao thế giới.
Tháng 2/2020, Tòa án Trọng tài Thể thao quốc tế (CAS) tuyên phạt Sun Yang cấm thi đấu 8 năm, do vi phạm quy trình kiểm tra doping. Bản án được xem là cú đánh mạnh vào sự nghiệp đang ở đỉnh cao của anh, khiến anh không thể tham dự Olympic Tokyo 2020, đồng thời gần như khép lại hành trình đỉnh cao của một tượng đài.
Scandal khiến Sun Yang không thể tham dự Olympic Tokyo 2020.
Tuy nhiên, sau khi kháng cáo, Tòa án Thụy Sĩ đã yêu cầu xử lại vì phát hiện có dấu hiệu vi phạm quy trình xét xử. Đến năm 2021, CAS giảm án xuống còn 4 năm 3 tháng, với hiệu lực từ tháng 2/2020 – nghĩa là Sun Yang đủ điều kiện thi đấu từ giữa năm 2024, ngay trước thềm Olympic Paris.
Dù vậy, đến thời điểm công bố danh sách đội tuyển bơi lội Trung Quốc dự Olympic Paris 2024, Sun Yang không góp mặt. Việc anh vắng mặt khiến nhiều người tiếc nuối, bởi dù đã 32 tuổi, anh vẫn là VĐV giàu kinh nghiệm nhất, có thể đóng vai trò thủ lĩnh tinh thần. Lý do không triệu tập không được công bố, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng vấn đề hình ảnh và áp lực dư luận khiến Trung Quốc không mạo hiểm đưa anh trở lại đấu trường quốc tế.
Di sản và tranh cãi chưa dứt của Sun Yang
Sun Yang là một trong những vận động viên bơi lội nổi bật nhất thế giới trong thập niên 2010, không chỉ nhờ thành tích thi đấu, mà còn bởi ảnh hưởng truyền thông và những tranh cãi đi kèm. Với 3 HCV Olympic và 11 HCV thế giới, anh là biểu tượng vĩ đại nhất mà bơi lội Trung Quốc từng sản sinh.
Dù vậy, scandal doping vẫn là vết nhơ trong sự nghiệp khiến hình ảnh của anh trở nên đối lập: Một bên là người hùng dân tộc, bên kia là VĐV bị xa lánh trên đấu trường quốc tế. Việc Mack Horton từ chối đứng cùng bục nhận huy chương với anh ở Gwangju 2019 là ví dụ tiêu biểu cho sự chia rẽ ấy.
Ngày nay, dù không còn thi đấu, cái tên Sun Yang vẫn gây tranh cãi mỗi khi được nhắc lại. Trên mạng xã hội Trung Quốc, anh vẫn sở hữu hàng triệu người theo dõi và thường xuyên chia sẻ về thể thao, đào tạo VĐV trẻ. Trong mắt người dân quê nhà, anh vẫn là niềm tự hào không thể thay thế.
Sun Yang vẫn là một thần tượng của hàng triệu người hâm mộ Trung Quốc.
Tuy không thể góp mặt ở Olympic Paris 2024, nhưng hình ảnh Sun Yang vươn mình trên đường bơi, vượt qua mọi giới hạn về thể chất và tinh thần, sẽ mãi là biểu tượng cho thế hệ trẻ Trung Quốc – những người mang hoài bão bước ra thế giới với niềm tin và khát vọng chiến thắng.
Hành trình của Sun Yang là bức tranh đầy màu sắc, từ vinh quang tột đỉnh đến vực sâu nghi ngờ. Anh là ví dụ điển hình cho sự phức tạp của thể thao hiện đại, nơi thành tích và đạo đức thi đấu luôn song hành, và chỉ một sai lầm có thể thay đổi cả sự nghiệp.
Dù không còn thi đấu đỉnh cao, Sun Yang vẫn để lại di sản vững chắc – một người truyền cảm hứng, một nhà vô địch, và cũng là tấm gương cảnh tỉnh cho những VĐV trẻ đang mải mê chạy theo chiến thắng. Trong lịch sử bơi lội thế giới sẽ luôn có một vị trí đặc biệt dành cho Sun Yang – kình ngư vàng của Trung Quốc, người từng khiến cả thế giới phải nhắc đến mình.